Hàng trăm khu căn hộ kiểu chung cư mini được chào bán nhộn nhịp mặc dù chưa được Nhà nước cấp phép giao dịch. Chính quyền đổ lỗi tại quy định còn người dân hàng ngày vẫn phải sống trong bất an, lo lắng
Khu "ổ chuột" trong tương lai
Tại sao chung cư mini lại được ưa chuộng đối với nhiều khách hàng? Với giá thành từ 600 đến 900 triệu đồng/căn hộ, các dự án chung cư mini thường nằm tại những vị trí trung tâm, thuận tiện cho việc đi lại cũng như làm ăn buôn bán, chính điều này đã tạo nên cơn sốt cho chung cư mini trong những năm gần đây.
Đối với những người có thu nhập trung bình thì những căn hộ mini giá thành rẻ, gần trung tâm, thuận tiện cho công việc có sức hút khá lớn. Nắm bắt được nhu cầu lớn tới từ thị trường, nhiều người dân có đất tại các khu vực trung tâm như: Hà Đông, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Long Biên, Tây Hồ… không ngần ngại bỏ ra một số tiền lớn để xây dựng những căn chung cư mini nhằm bán kiếm lợi nhuận.
Những căn hộ còn xây dang dở nhưng đã được nhiều người dân ở các quận trung tâm Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Ba Đình… đặt mua gần hết. Tại những quận xa hơn như Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông… loại hình này cũng phát triển mạnh mẽ và thiếu kiểm soát.
Nằm trong một đường nhỏ tại quận Hai Bà Trưng, chung cư mini Hoa Lư dù vẫn đang được hoàn thiện nhưng đã có hơn 60 hộ dân chuyển vào sinh sống. Chủ đầu tư còn mua thêm một mảnh đất bên cạnh để nối liền hai tòa nhà. Là một cư dân tại đây, chị H. bức xúc, nhà tôi ở sát công trường, ầm ĩ và bụi bặm nên rất khó chịu. Chị nói: "Bên cạnh đó, ngày nào đi làm, hàng trăm cư dân cũng phải đi ngang qua công trình xây dựng, vô cùng nguy hiểm". Những cư dân tại đây cho biết, theo giấy phép, công trình chỉ được xây 7 tầng nhưng thực tế đã xây sai phép thêm 1 tầng.
Những khách hàng mua căn hộ ở tầng trên cùng sẽ được mua với giá rẻ hơn nhưng phải chịu rủi ro về mặt pháp lý.
Tại một chung cư mini khác ở phố Xã Đàn 2 (phường Nam Đồng, Đống Đa), đang trong quá trình hoàn thiện, nhiều đoạn tường dây điện chạy hở nguy hiểm nhưng số hộ vào ở đã đạt hơn 80%. Người bán hàng cho biết, diện tích những căn chung cư mini này dao động từ 31-54m2, giá từ 880 triệu đồng đến 1 tỷ 400 triệu đồng.
Gần đây, dư luận phản ánh về việc hàng loạt công trình tại Nam Từ Liêm xây cao tầng, chia nhỏ căn hộ rồi chuyển thành chung cư mini. Trong đó, chung cư mini tại số 300 đường Mỹ Đình đề biển to ghi dòng chữ: Chung cư 300. Theo giấy phép, công trình chỉ được xây 6 tầng, 1 tum nhưng tòa nhà xây vượt và chia nhỏ để bán cho các hộ. Một số công trình đang xây dựng có dấu hiệu chuyển thành chung cư mini như: Công trình 138 và nhà số 4 ngõ 50 phố Mễ Trì Thượng; Công trình nhà 18, nằm trong ngách 59/77, phố Mễ Trì Hạ…
Chưa chung cư mini nào được cấp phép
Trao đổi về chung cư Hoa Lư, Phó Chủ tịch UBND phường Lê Đại Hành, ông Bùi Thanh Hải cho biết, trên địa bàn phường không có chung cư mini nào, địa điểm được phản ánh không phải dự án chung cư mà do tư nhân xây dựng. Lãnh đạo phường nói: "Chúng tôi khuyến cáo mọi người dân trước khi mua loại hình được quảng cáo là chung cư mini cần kiểm tra kỹ pháp lý trước khi mua".
Phường cũng đã thông báo cho tổ trưởng tổ dân phố để cảnh báo người dân bởi điều này liên quan đến giao dịch dân sự. Cũng đưa ra khẳng định tương tự, lãnh đạo UBND phường Mỹ Đình 1 (quận Nam Từ Liêm) nói: "Không có chung cư nào được phép xây dựng, chỉ có nhà ở người dân bán đi hoặc cho thuê tập trung".
Đến nay, Hà Nội vẫn chưa có chung cư mini nào được cấp phép dù thành phố đã từng đưa ra văn bản hướng dẫn cấp sổ đỏ cho căn hộ mini. Theo đại diện Sở Xây dựng Hà Nội, chưa công trình chung cư mini nào được cấp phép xây dựng trên địa bàn. Vị này cho hay, chung cư mini cho nhiều hộ gia đình ở thì không thể cấp phép theo hộ gia đình mà phải thực hiện theo dự án. Tuy nhiên, với sổ hồng hiện nay, người dân có thể xây 5 phòng rồi bán lại một phòng. Những người mua có thể cùng đứng tên trên sổ hồng. Vấn đề ở đây là họ được cấp phép xây dựng hộ gia đình nhưng lại bán cho nhiều hộ khác vào ở, gây áp lực lên hạ tầng, PCCC…
Khi mua những căn hộ này, khách hàng không chỉ chờ được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu mà khi muốn chuyển nhượng, sang tên cũng rất khó khăn. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, vì không có ban quản trị nên các chủ đầu tư sau khi bán nhà cho người dân sẽ không còn trách nhiệm gì. Trong khoảng 10-20 năm tới, những căn hộ dạng này sẽ biến thành khu "ổ chuột" giữa Thủ đô.
Lãnh đạo Bộ TN&MT cho biết, thị trường chung cư mini chứa nhiều rủi ro nên khách hàng cần tỉnh táo để tìm hiểu kỹ trước khi mua. Luật Nhà ở và Luật Đất đai hiện chưa quy định cụ thể về chung cư mini mà mới chỉ quy định điều chỉnh chung về nhà ở, công trình xây dựng. Nếu công trình xây sai phép hoặc không có giấy phép thì phải được xử lý theo quy định. Sau đó, nếu công trình được phép tồn tại và đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì được xem xét cấp giấy chứng nhận.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, TS Phạm Sỹ Liêm cho biết, việc cấp sổ hồng cho căn hộ chung cư mini đã được pháp luật quy định nhưng chưa rõ ràng. Trên thực tế, có nhiều nhà ở riêng lẻ tự ý chuyển thành chung cư mini nên việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu rất khó khăn.
